Ο οίκος αξιολόγησης S&P διατήρησε την αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ρουμανίας και τις σταθερές προοπτικές σε BBB-/A3 τόσο για το μακροπρόθεσμο όσο και για το βραχυπρόθεσμο χρέος σε ξένο νόμισμα.Βρισκόμαστε μόλις μία βαθμίδα πάνω από το καθεστώς της ‘σκουπιδοτενεκέ’.
Το Υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε δελτίο τύπου, αλλά παρέβλεψε αρκετά σημεία που έθεσε ο οίκος αξιολόγησης.
7 σημεία που τέθηκαν από την S&P και δεν συμπεριλήφθηκαν στην ανακοίνωση του Υπουργείου Οικονομικών
1.Η S&P πιστεύει ότι οι προεκλογικές δαπάνες θα ωθήσουν το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 7,3% του ΑΕΠ το 2024.
‘Η δημοσιονομική πολιτική το 2025 παραμένει αβέβαιη και υποθέτουμε ότι τα ελλείμματα θα μειωθούν σταδιακά τα επόμενα χρόνια, με στόχο το 5% του ΑΕΠ έως το 2025, σύμφωνα με τις διορθώσεις που απαιτεί η ΕΕ στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος’, αναφέρει ο οργανισμός.
Κατά συνέπεια, προβλέπει ότι το δημόσιο χρέος θα αυξάνεται σταθερά, ξεπερνώντας το 54% του ΑΕΠ μέχρι το 2027.
‘Οι αυξήσεις των δαπανών αναμένεται να προσεγγίσουν το 20% σε ετήσια βάση.Η υπέρβαση των δαπανών οφείλεται κυρίως στην αύξηση των μισθών του δημόσιου τομέα κατά 20%, που ανέρχεται σε 14 δισεκατομμύρια λέι (σχεδόν 1% του ΑΕΠ), στις αυξήσεις των συντάξεων τον Σεπτέμβριο που κοστίζουν 0,6% του ΑΕΠ, στις στρατιωτικές δαπάνες που αυξάνονται σχεδόν στο 2,5% του ΑΕΠ και στις δημόσιες επενδύσεις γύρω στο 7% του ΑΕΠ, που καλύπτονται μόνο εν μέρει από τα κονδύλια της ΕΕ’, ενημερώνει η S&P.
Ο σημερινός στόχος για το έλλειμμα που έχει θέσει η κυβέρνηση περιλαμβάνει ένα πρόσφατο πακέτο εξυγίανσης ύψους 10 δισεκατομμυρίων λέι, ‘του οποίου πιστεύουμε ότι δεν αποτελεί βεβαιότητα, καθώς είναι πιθανές οι διακριτικές προεκλογικές δαπάνες’.
‘Αν και η ρουμανική κυβέρνηση στοχεύει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της φορολογικής διοίκησης, πιστεύουμε ότι οι προσπάθειες εξυγίανσης θα πραγματοποιηθούν μόνο μεσοπρόθεσμα’, αναφέρει η S&P.
Σύμφωνα με την αναφερόμενη πηγή, η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (PNRR) απαιτούν από τη Ρουμανία να σημειώσει περαιτέρω πρόοδο στις διαρθρωτικές φορολογικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης της φορολογικής διοίκησης, των ειδικών προσαρμογών του φορολογικού καθεστώτος και των νομοθετικών τροποποιήσεων της διαδικασίας του προϋπολογισμού και των αναθεωρήσεων των δαπανών.
2.’Ενώ η δημοσιονομική πολιτική έχει διατηρήσει την εγχώρια ζήτηση σε εγρήγορση, ένα σημαντικό μέρος αυτής διοχετεύεται στις εισαγωγές.’ Ως εκ τούτου, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να ξεπεράσει το 8% του ΑΕΠ φέτος, με ελάχιστα σημάδια διόρθωσης, σύμφωνα με την S&P.
Ο οίκος αξιολόγησης σημειώνει ότι η επεκτατική δημοσιονομική πολιτική θα συμβάλει σε μεγάλες εξωτερικές ανισορροπίες και αναμένουμε μέσο έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών 7,6% του ΑΕΠ μεταξύ 2025 και 2027.
‘Αναμένουμε ότι το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου εμπορευμάτων θα παραμείνει κοντά στο 10% του ΑΕΠ τα επόμενα χρόνια, αντανακλώντας την υψηλή εγχώρια ζήτηση και τα ζητήματα ανταγωνιστικότητας.(.) Αναμένουμε ότι λόγω της σημαντικής αύξησης των εισαγωγών, το πραγματικό ΑΕΠ θα αυξηθεί μόνο κατά 1,6% φέτος, παρά την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης που προκύπτει από την αύξηση των πραγματικών μισθών και τις επενδύσεις στην πρόοδο που χρηματοδοτούνται (εν μέρει) από την ΕΕ’, αναφέρει η S&P.
3.’Ο πληθωρισμός στη Ρουμανία είναι πλέον ο υψηλότερος στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη (ΚΑΕ), ξεπερνώντας το 5%, λόγω της ισχυρής εγχώριας ζήτησης εν μέσω δημοσιονομικής επέκτασης’. Εκτιμούμε ότι θα παραμείνει υψηλός και θα συνεχίσει να αποτελεί πρόκληση για την Εθνική Τράπεζα της Ρουμανίας (BNR), σύμφωνα με την S&P.
Ένας λόγος που αναφέρει η S&P είναι η προκυκλική δημοσιονομική πολιτική και η σημαντική αύξηση των μισθών.
4.Οι μισθοί και οι συντάξεις του δημόσιου τομέα έχουν αυξήσει το διαθέσιμο εισόδημα.
‘Η πραγματική οικονομική ανάπτυξη κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους ήταν βραδύτερη από ό,τι αναμενόταν και έχουμε μειώσει σημαντικά την πρόβλεψή μας για την πραγματική ανάπτυξη στο 1,6% φέτος, από περίπου 3% προηγουμένως’, αναφέρει ο οργανισμός.
Σύμφωνα με την αναφερόμενη πηγή, η κατανάλωση συνεχίζει να επεκτείνεται δυναμικά, καθώς η Ρουμανία έχει βιώσει μία από τις μεγαλύτερες αυξήσεις του καθαρού διαθέσιμου εισοδήματος παγκοσμίως τους τελευταίους 12 μήνες, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των μισθών του δημόσιου τομέα κατά 20% το τελευταίο έτος, αρκετές αυξήσεις του κατώτατου μισθού και σημαντική αύξηση των συντάξεων.
Παρά ταύτα, η αγορά εργασίας ήταν εύρωστη, με σταθερά επίπεδα απασχόλησης, και η ανεργία παραμένει κοντά σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Ωστόσο, το χάσμα μεταξύ των δεξιοτήτων των εργαζομένων και των απαιτήσεων της οικονομίας εμποδίζει την επέκταση της βάσης απασχόλησης.
5.Οι εξαγωγές παραμένουν αδύναμες λόγω της Γερμανίας.
‘Τα συγχρηματοδοτούμενα από την ΕΕ έργα συνεχίζουν να τονώνουν τις επενδύσεις στον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των μεταφορών.Ωστόσο, η αύξηση των εξαγωγών παραμένει αδύναμη, κυρίως λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης στη Γερμανία, τον κύριο εμπορικό εταίρο της Ρουμανίας’, σημειώνει η S&P.
Σύμφωνα με τον οίκο, η τρέχουσα οικονομική κρίση στη Γερμανία εμπόδισε τον μεταποιητικό τομέα της Ρουμανίας και συνέβαλε στη μείωση της παραγωγικότητας κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους.Επιπλέον, η Ρουμανία αναφέρει εδώ και αρκετό καιρό την υψηλότερη αύξηση μισθών στην Ευρώπη, αναδεικνύοντας ζητήματα ανταγωνιστικότητας.
6.Η ρουμανική οικονομία αντιμετωπίζει διάφορες διαρθρωτικές προκλήσεις που θα εξακολουθήσουν να υφίστανται και μετά το 2027, εν μέρει λόγω των δημογραφικών τάσεων..
Η S&P σημειώνει περαιτέρω ότι η μείωση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας θα μπορούσε να καταστείλει την ανάπτυξη.
Επιπλέον, αναφέρει την έλλειψη μεταρρυθμιστικών προσπαθειών για τον εξοπλισμό της αγοράς εργασίας με τις απαραίτητες επαγγελματικές δεξιότητες και την αντιμετώπιση του ζητήματος της επιβράδυνσης της μετανάστευσης.
Την τελευταία δεκαετία, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας μειώθηκε κατά περίπου 1,1% ετησίως και η μείωση αυτή αναμένεται να μειωθεί μόνο οριακά τα επόμενα χρόνια.
7.Η Ρουμανία έχει μερικούς από τους χαμηλότερους δείκτες διακυβέρνησης στην ΕΕ.
Οι αδυναμίες, κατά τη γνώμη της S&P, περιλαμβάνουν τη διαφθορά και την αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.
‘Η Ρουμανία τελεί υπό τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2020.Πιστεύουμε ότι η αντίληψη της έλλειψης βελτίωσης της δημοσιονομικής θέσης θα μπορούσε να καθυστερήσει κάποια κεφάλαια από το PNRR’, προσθέτει η S&P.
Τι αναφέρει το Υπουργείο Οικονομικών στην ανακοίνωση που εξέδωσε
Ακολουθεί η πλήρης δήλωση του Υπουργείου Οικονομικών:.
‘Ο οίκος αξιολόγησης S&P επαναβεβαίωσε την Παρασκευή, 11 Οκτωβρίου 2024, την αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ρουμανίας και τις σταθερές προοπτικές σε BBB-/A3 για το μακροπρόθεσμο και βραχυπρόθεσμο χρέος σε ξένο νόμισμα.
Κατά τη γνώμη του οίκου, η απόφαση για την επαναβεβαίωση της κρατικής αξιολόγησης και τη διατήρηση της σταθερής προοπτικής υποστηρίζεται από το μέτριο απόθεμα εξωτερικού και δημόσιου χρέους και τις σταθερές προοπτικές ανάπτυξης της χώρας από το 2025.Επιπλέον, η S&P αναμένει ότι οι δεσμεύσεις της Ρουμανίας στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ (MRR), καθώς και εκείνες στο πλαίσιο της Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος (ΔΥΕ), θα συνεχίσουν να αγκυρώνουν τις πολιτικές μεταρρυθμίσεις των ρουμανικών αρχών.
‘Αυτό είναι ένα θετικό μήνυμα για τους επενδυτές, που επιβεβαιώνει ότι έχουμε λάβει τα απαραίτητα και σωστά μέτρα για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των πρόσφατων κρίσεων και τη διασφάλιση βιώσιμων δημόσιων οικονομικών.Ωστόσο, τονίζω ότι πρέπει να παραμείνουμε μετρημένοι και επικεντρωμένοι στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στην υλοποίηση των δεσμεύσεων στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και στις επενδύσεις σε υποδομές και στην ψηφιοποίηση, ώστε να διασφαλίσουμε βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη για τη Ρουμανία μεσοπρόθεσμα.Είναι επιτακτική ανάγκη να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις, να εξορθολογιστούν οι δημόσιες δαπάνες και να εφαρμοστούν βιώσιμες λύσεις για τη μείωση των δημοσιονομικών πιέσεων’, δήλωσε ο υπουργός Marcel Boloș.
Στην αξιολόγησή της, η S&P υπογραμμίζει την ανθεκτικότητα που επιδεικνύει η αγορά εργασίας στη χώρα μας και σημειώνει ότι η ανεργία παραμένει κοντά σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα.
Ο οίκος εκτιμά ότι η ρουμανική οικονομία θα καταγράψει ανάπτυξη 1,6% το 2024 και λίγο κάτω από 3% κατά μέσο όρο την περίοδο 2025-2027, λαμβάνοντας υπόψη ότι η χώρα μας θα επωφεληθεί από σημαντικά κονδύλια της ΕΕ τόσο από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 2021-2027 όσο και από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Οι βασικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε βελτίωση της αξιολόγησης ή των προοπτικών της χώρας περιλαμβάνουν σημαντική μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος και πτωτική τάση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.Επιπλέον, η μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους μέσω της βελτίωσης της διάρθρωσης του χρέους και η σημαντική μείωση των εξωτερικών ελλειμμάτων θα μπορούσαν επίσης να αποτελέσουν θετικούς παράγοντες για την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ρουμανίας.
Ο κύριος παράγοντας που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιδείνωση της αξιολόγησης της χώρας ή των προοπτικών της είναι η αύξηση των δημόσιων ελλειμμάτων πέραν των σημερινών μεσοπρόθεσμων προβλέψεων του οργανισμού, η οποία θα είχε επίσης ως αποτέλεσμα την αύξηση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ.Επιπλέον, η S&P θα μπορούσε να υποβαθμίσει την πιστοληπτική αξιολόγηση της Ρουμανίας εάν οι υφιστάμενες ανισορροπίες, όπως ο υψηλός πληθωρισμός ή τα σημαντικά ελλείμματα τρεχουσών συναλλαγών, επιμένουν, οδηγώντας ενδεχομένως σε μακροοικονομική διόρθωση και χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη.’.
